Microsoft Azure Temelleri: Bulut kavramları
BULUT KAVRAMLARI:
1)Bulut bilişim nedir?
-Daha hızlı inovasyon,esnek kaynakla ve ölçek ekonomileri sağlayan bilgi işlem hizmetlerinin internet üzerinden sunulmasıdır.
2)Genel(Public) Bulut:
-Bulut hizmetlerini bir sağlayıcıdan satın alma.
-Birden çok kuruluşa ve kullanıcıya kaynaklar ve hizmetler sağlar.
-Güvenli ağ bağlantısı üzerinde erişilir. (Genellikle internet üzerinden)
3)Özel (Private) Cloud:
-Kuruluşlar, veri merkezlerinde bulut ortamı oluştururlar.
-Kuruluş, sağladıkları hizmetlerin işletmesinden sorumludur.
-Kuruluş dışındaki kullanıcılara erişim sağlanmaz.
4)Karma (Hybrid) Bulut:
-Genel Bulut + Özel Bulut = Karma Bulut
-Uygulamaların en uygun konumda çalışmasına izin vermek için Genel ve Özel bulutları birleştirir.Böylece iki bulutun özelliklerine de sahip olunabilir.
BULUT MODEL KARŞILAŞTIRMASI:
-> Genel (Public) Bulut:
-Sermaye harcaması yok. (En iyi faydası)
-Uygulamalar hızlı bir şekilde sağlanabilir ve temel hazırlığı kaldırılabilir.
-Kuruluşlar yalnızca kullandıkları kadar öderler.
-> Özel (Private) Bulut:
-Devreye alma ve bakım için donanım satın alınmalıdır.
-Kuruluşlar kaynaklar ve güvenlik üzerinde tam kontrole sahiptir. (Kontrol bizdedir.)
-Kuruluşlar, donanım bakımından ve güncellemelerden sorumludur.
-> Karma (Hybird) Bulut:
-En fazla esnekliği sağlar.
-Kuruluşlar, uygulamalarını nerede çalıştıracaklarını belirler.
-Kuruluşlar güvenliği, uyumluluğu veya yasal gereksinimleri kontrol eder.
BULUT AVANTAJLARI NELERDİR:
–Ölçeklenebilirlik: Kaynakları talebi karşılayacak şekilde ayarlama becerisini ifade eder.Bulutta hızlı bir şekilde işlemler gerçekleşir.Tüketime dayalı bir model olduğu için sadece kullandığımız kadarını öderiz.İhtiyaç talebine göre kaynaklarımızı azaltabilir ya da arttırabiliriz.En iyi avantajarından biridir.Dikey ölçekleme ve yatay ölçekleme olmak üzere ikiye ayrılır.
Dikey Ölçekleme: Kaynak kapasitesi arttırma/azaltma.(Örn: CPU ve RAM ekleme.)
Yatay Ölçekleme:Kaynak sayısı arttırma/azaltma. Otomatik ve manuel olarak ölçeklenebilir. (Örn: Ek sanal makineler veya kapsayıcılar.)
-Yüksek erişilebilirlik niteliğindedir.
-Global erişim
-Olağanüstü durum kurtarma
-Hata toleransı
-Esneklik
-Tahmini maliyet
-Güvenlik
CapEx ve OpEx:
–>CapEx: Sermaye harcamaları.
-Fiziksel altyapıya ön harcalamar yapılır.
-Maliyeti zamanla azalan bir değere sahiptir.
->OpEx:Operasyonel harcamalar.
-Ürün ve hizmetlere gerektiği kadar harcama yapılır ve kullanıldıkça ödenir
-Anında faturulandırma.
–>Bulut sistemi tamamen tüketime dayalı modele sahiptir.
-Maliye tahmini daha iyi yapılır.Son kullanıcılar sadece kullandıkları kynaklar için ödeme yaparlar.
-Faturalandırma gerçek kullanıma dayalıdır.
-Bireysel kaynaklar ve hizmetler iin fiyatlar sağlanır.
BULUT HİZMET MODELLERİ:
1)IaaS: Hizmet Olarak Altyapı
-Bir bulut sağlayıcısından sunucular, sanal makineler, depolama, ağlar ve işletim sistemleri kiralayarak kullandıkça öde BT altyapısı oluşurma.Kullanıcı yönetimindedir yani kullanıcı sorumluluğu fazladır. Bulut sağlayıcısı sadece donanımı, ağ bağlantısını ve fiziksel güvenliği sürdürmekten sorumludur.
2)PaaS: Hizmet Olarak Platform
-Platform servisleri.Yazılım uygulamaları oluşturmak, test etmek ve dağıtmak için ortam sağlar.Altta yatan altyapyı bu platformlar yönetir.(Anahtar kelime: Veritabanı. Bulut tabanlı uygulama geliştirme.))
3)SaaS: Hizmet Olarak Yazılım
-Kullanıcılar internet üzerinden bulut tabanlı uygulamlara bağlanır ve bunları kullanır.En fazla sorumluluk bulut sağlayıcısında, en az sorumluluk kullanıcıdadır. Tamamen geliştirilmiş uygulamalar kiralanır ya da kullanılır.
Microsoft Office 365, e-posta ve takvimler.
BULUTTA GÜVENİRLİK VE ÖNGÖRÜLEBİLİRLİK:
-Güvenilirlik: Bir sistemin arızalardan kurtulma işlevini sürdürme yeteneğidir. Merkezi olmayan bir tasarım sahip olduğu için güvenilir ve dayanıklı bir altyapıyı destekler. Bulut, kaynaklarını dört bir yanındaki bölgelere dağıtır. Olumsuz bir durum olursa bulut farklı bir bölgeye geçerek işlevini devam ettirecektir. (Küresel ölçekli olma özelliği.)
-Öngörülebilirlik: Güvenli bir şekilde ilerlememizi sağlar. Performans ve maliyet öngörülebilirliğine odaklanabilir. Bu sayede durumu öngörmüş oluruz.
Performans öngörülebilirliği, müşteriye olumlu bir deneyim sunmak için gereken kaynakları tahmin etmeye odaklanır.
Maliyet öngörülebilirliği, bulut harcamasının maliyetini tahmin etmeye odaklanır.
PAYLAŞILAN SORUMLULUK MODELİ:
-> On-Permises(Private Cloud): Sorumluluk tamamen kullanıcıya ait.
Sunucusuz (Serverless) Bilgi İşlem:
-Sununun olmadığı bir ortam olarak düşünmek yanlış olur. Altyapıya sahip olmadan altyapı oluşturmadan yazılımımızı kullanmamızı sağlar.
TEMEL AZURE HİZMETLERİ:
-Azure, 140’tan fazla ülke için hizmet eden 60’tan fazla bölgeyle diğer tüm bulut sağlayıcılarından daha fazla küresel bölge sunar.Dünyada bir çok bölgeye aynı seviyede hizmet verebildiği anlamına gelir.
Aralarındaki gecikmeyi azaltmak için esneklik ve ölçeklik sağlanır. Ayrıca Konumumuza göre veri merkezi seçmek önemlidir.https://azurespeedtest.azurewebsites.net/ linkine tıklayarak size en yakın veri merkezini görüntüleyebilirsiniz.
Azure üzerindeki bölgeler çiftler halinde yapılandırılmıştır ( aralarındaki mesafe en az 300 mil ). Transferler daha hızlıdır. Kesini durumunda öncelikli bölge kurtarma ve kapalı kalma süresin en aza indirmek için güncellemeler sırayla dağıtılır.
AZURE KAYNAKLARI:
-Azure kaynakları, bulut çözümleri oluşturmak için kullanılabilen depolama, sanal makineler ve ağlar, uygulama servisleri,SQL veritabanları ve fonksiyonlara sahiptir.Bu kaynaklar, kaynak grupları ile yönetilir.
-Azure Kaynak Yöneticisi (ARM = Azure Resource Manager), Azure aboneliğimizde kaynaklar oluşturmamıza, güncellememize ve silmemize olanak tanıyan bir yönetim katmanı sağlar.
-Azure Abonelikleri:Azure hesaplarına kimliği doğrulanmış ve yetkili erişim sağlar.Faturalandırma ve denetim sınırı vardır.Maliyet yönetimimizi buradan gerçekleştirebiliriz.Bir şirketin birden fazla Azure aboneliği olabilir.Birden fazla aboneliği yönetmek için yönetim grupları vardır.
TEMEL AZURE İŞ YÜKLERİ:
Basitçe compute services (bilgi işlem hizmetleri) olarak belirtilebilir.Bu bilgi işlem hizmetleri içerisinde sanal makinalar, uygulama servisleri, Azure Kubernetes servisleri,Azure Virtual Desktop’lar bulunur.
AZURE UYGULAMA HİZMETLERİ:
-Bu servisler üzerinde web uygulamaların ya da API’lerimizi hızlıca oluşturmak,dağıtmak,ölçeklendirmek istediğimizde kullanılan bir hizmettir.
NET, .NET Core, Node.js, Java, Python veya php ile çalışır.
AZURE CONTAINER SERVICES:
-İşletim sistemi yönetimi gerektirmeyen ve isteğe bağlı değişikliklere yanıt verebilen
hafif, sanallaştırılmış bir ortamdır.
-Azure Container Instances:Bir sanal mekineyi, veya ek hizmetleri yönetmeye gerek kalmadan Azure’da bir container çalıştıran bir PaaS teklifi.
-Azure Kubernetes Service: Dağıtılmış mimarilere ve büyük hacimli containerlar için bir düzenleme hizmeti.
AZURE VIRTUAL DESKTOP:
-Bulutta çalışan bir masaüstü ve uygulama sanallaştırılmasıdır.
AZURE AĞ HİZMETLERİ:
-Azure Sanal Ağ (VNet):Azure kaynaklarının birbirleriyle, internetle ve şirket içi ağlarla iletşimkurmasını sağlar.Sanal bi ağdır. Gerçek diyemeyiz.
-Sanal Özel Ağ Geçidi (VPN): Genel internet üzerinden bir Azure sanal ağı ile şirket içi bir konum arasında şifreli trafik göndermek için kullanılır.
-Azure Express Route: Bi bağlantı sağlayıcısı tarafından oluşturulan özel bir bağlantı üzerinden şirket içi ağları Azure’a geişletir.
AZURE DEPOLAMA HİZMETLERİ:
-Container Storage (blob) metine ve ikili vriler gibi büyük miktarlarda yapılandırılmamaış verileri depolamak için optimize edilmiştir.
-Disk Storage erişim ve kullanım için sanal makineler, uygulamalar ve diğer hizmetler için diskler sağlar.
-Azure Files standart Sunucu ileti Bloğu (SMB) protokolü kullanılarak erişilebilen yüksek düzeyde kullanılabilir bir ağ dosya paylaşımları kurar.
AZURE DEPOLAMA ERİŞİM KAYNAKLARI:
-Hot: Sık olarak verilere erişiliyorsa.
-Cool:Nadiren erişilen ve en az 30 gün boyunca saklanan verileri depolamak için optimize edilmiştir.
-Archive:Esnek gecikme gereksinimleriyle nadiren erşilen ve en az 180 gün boyunca saklanan verileri depolamak için optimize edilmiştir.
*Bu erişim katmanları arasında istenildiği zaman geçiş yapılabiir.*
AZURE VERİTABANI HİZMETLERİ:
-Azure Cosmos Database aktarım hızını ve depolamayı esnek ve bağımsız olarak ölçeklendiren, küresel olarak dağıtılmış bir veritabanı hizmetidir.
-Azure SQL Database Microsoft SQL Server veritabanı motorunun en son kararlı sürümünü temel alan bir hizmet olarak ilişkisek veritabanıdır.(DaaS)1
-Azure Database for MySQL uygulama geliştiricileriiçin tam olarak yönetilen bir MySQL veritabanı hizmetidir.
-Azure Database for PostgreSQL açıkkaynaklı Postgres veritabanı motorunu temel alan ilişkisel bir vertabanı hizmetidir.
AZURE SQL MANAGED INSTANCE:
-Mevcut SQL Server müşterilerin şirket içi uygulamalarını minimum uygulama ve veritabanı değişikliği ile buluta taşımasına ve değiştirmesine olanak tanır.
-Hizmet olarak tamamen yönetilen bir platformdur.
-Tüm PaaS özelliklerini korur.
-Azure Hybrid Benefit’i kullanarak SQL Managed Instance’da indirimli fiyatlar için mevcut lisansları değiştirebiliriz.
AZURE MARKETPLACE:
-Azure üzerinde barındırılan diğer ürünler bulundurulur.